Güneydoğu Asya’daki pazarlarda ve restoranlarda satılan farelerde farklı korona virüsü türleri bulundu. Hayvanlar arasındaki pozitif test oranı, hayvanlar alandan sofraya götürülürken artıyor ve bu da hayvanların bu süreçte virüs aldıklarını gösteriyor. Tespit edilen korona virüsü türleri Covid-19’dan farklı ve insan sağlığına zararlı olduğu düşünülmüyor. Ancak bilim insanları uzun süredir, vahşi yaşam ticaretinin hastalık için bir kuluçka alanı olabileceği uyarısı yapıyordu.
ABD’li ve Vietnamlı araştırma ekibi, farklı korona virüslerinin karışımı ve restoranlara giden tedarik zinciri boyunca güçlenmelerinin, müşteriler için “maksimum risk” anlamına geldiğini söyledi. Yeni bulgular sıçanlarla ilgili ancak yine büyük sayılarda toplanan, taşınan ve tutulan misk kedileri ve pangolinler için de geçerli olabileceği belirtiliyor.
Tedarik zinciri sırasında virüs güçleniyor
Vietnam’daki uzmanlarla birlikte araştırmayı yapan, New York Merkezli doğa koruma grubu WCS’ten Sarah Olsen, “Bunlar tehlikeli virüsler değil ama bu koşullarda virüslerin nasıl güçlenebileceği konusunda bilgiler veriyorlar” dedi. Yine WCS’ten araştırmacı Amanda Fine “Vahşi yaşam tedarik zincirleri ve hayvanların bu tedarik zinciri içindeyken yaşadıkları deneyimler, korona virüsünü büyük oranda güçlendiriyor gibi görünüyor” diye konuştu.
Vietnam’da, pirinç tarlalarında yakalanıp, pazarlara taşınan sıçanlar sık yenen bir hayvan. Sıçanlar aynı zamanda, kirpi gibi hayvanlarla birlikte vahşi yaşam çiftliklerinde yetiştiriliyor.
Vietnam’da 2013 ve 2014’te 70 yerden toplanan örneklerde, altı adet bilinen korona virüsü tespit edildi. İnsanların tüketimi için gönderilecek tarla farelerinde yüksek düzeyde pozitif örek vardı. Pozitif testlerin oranı tedarik zinciri boyunca şu oranlarda arttı:
Çiftlikler – % 6
Toptancılar- % 21
Büyük pazarlar – % 32
Restoranlar -% 56
Kemirgen nüfuslarının “doğal” ortamlarında pozitif oranıysa yüzde 0 ila 2’ydi.
Covid-19 salgınının, vahşi yaşam ticaretinden kaynaklandığı düşünülüyor. Hastalık ilk olarak yarasalarda ortaya çıkmış ve henüz bilinmeyen bir başka tür aracılığıyla insanlara sıçramıştı.
Doğa koruma uzmanları, korona virüsü salgınının küresel vahşi yaşam ticaretinin azaltmak adına bir dönüm noktası olduğunu, söylüyor. Uzmanlar, pazarların salgınlar alanında bir “saatli bomba” olduğunu ve bu pazarlarda farklı türleri bir araya gelip virüsü yayabileceğini vurguluyor.
Çin, salgın sonrası vahşi hayvanların yetiştirilmesini ve tüketimini yasaklamıştı. Ancak yasada hala boşluklar var. Vahşi hayvanlar hala tıbbi amaçlarla, evcil hayvan olarak ve bilimsel araştırma için alınıp, satılabiliyor. Kaynak: BBC Türkçe
